مطالعه ساختمان فوق ریزبینی بافت بیضه متعاقب مصرف وابسته به زمان متیل فنیدات در موش های صحرایی بالغ

بافت بیضه یکی از بافت های حساس در برابر عوامل خطر محیطی می باشد. مطالعات متعدد نشان داده است که تغییر در ساختار سلولی این بافت با بروز درجات مختلفی از ناباروری همراه می باشد.هر چند که سلول های رده اسپرماتوژنز در بافت بیضه درون محیطی مناسب قرار دارند با این وجود، اختلال در فرایند اسپرماتوژنز یکی از مهم ترین فاکتورهای دخیل در اختلالات باروری جنس نر به شمار می رود. تغییر در فرایند اسپرماتوژنز می تواند به صورت اختلالات ساختاری یا اختلالات عملکردی سلول ها بروز نماید. متیل فنیدات از مشتقات آمفتامین بوده و برای درمان سندرم بیش فعالی کودکان و نیز برای درمان اختلالاتی نظیر سندرم تاکی کاردی، افسردگی و اختلالات خواب مورد استفاده قرار می گیرد. مصرف این ترکیب موجب بهبود فرایند تمرکز و یادگیری می شود که خود عامل ایجاد رفتار های سوء مصرف این دارو است. مطالعات مختلف اثرات مصرف متیل فنیدات بر بافت های مختلف را بررسی نموده اند. در مطالعه حاضر اثرات مصرف کوتاه مدت(دو هفته) و بلند مدت(هشت هفته) متیل فنیدات بر ساختار میکروسکوپیک بافت بیضه موش های صحرایی نر بالغ مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت پی بردن به اختلالات سلولی در این مطالعه از میکروسکوپ الکترونی کمک گرفته شد. نتایج این مطالعه نشان داد که مصرف کوتاه مدت و بلند مدت این دارو می تواند با بروز تغییراتی در ساختمان بافت بیضه از جمله تغییر شکل لوله های اسپرم ساز، کاهش جمعیت سلول های اسپرماتوژنز، بی نظمی سلولی در دیواره لوله اسپرم ساز و آتروفی لوله ها همراه باشد. بطوری که تغییراتی در ساختار و آرایش سلولی و تغییراتی در ساختمان فوق ریزبینی سلول های دیواره لوله های اسپرم ساز از جمله افزایش ضخامت غشای پایه و تغییر شکل طبیعی میتوکندریایجاد گردید. به طور کلی فرایند تولید سلول های اسپرماتوزوئید متعاقب مصرف کوتاه مدت متیل فنیدات به صورت موقتی کاهش می یابد، اما به مرور زمان و با تکرار بیشتر تجویز این ترکیب،نوعی عادت یافتگی و مقاومت بافتی به متیل فنیدات رخ می دهد.